5000 Nederlanders maken een plan voor de toekomst
René Schoone, adviseur Dialoog Expertisecentrum Rabobank
Hoe zorgen we voor woningen voor senioren en starters? Waarmee kunnen we lokale ondernemers steunen? En hoe begeleiden we de verduurzaming van de agrarische sector? Deze kwesties vragen om een eensgezinde aanpak. Een toekomstplan voor Nederland. Het Coöperatief Convenant.
Rabobank gelooft in de kracht van het samen doen en is daarom het gesprek aangegaan met haar leden, klanten en ondernemers in 14 verschillende regio’s. René Schoone, adviseur bij het Dialoog Expertisecentrum, vertelt over deze gesprekken. Hij begeleidde de dialoog en laat zien hoe het Coöperatief Convenant tot stand kwam.
Een toekomstplan voor én door Nederland
“Het Coöperatief Convenant is een plan dat voorkomt uit gesprekken met onze leden en andere stakeholders. Meer dan 5000 mensen hebben meegedaan om te laten weten wat zij belangrijk vinden. Wat zien zij als de grootste uitdaging in hun regio? Wat kunnen we daar samen aan doen? De mensen die meededen, voelen zich echt betrokken. Ze komen zelf met ideeën en bestaande initiatieven in de regio.”
“Met het convenant zetten we deze wensen en behoeften voor de toekomst duidelijk op de kaart. Inclusief oplossingen. Hiermee laten we onze stem horen aan de landelijke politiek. In de lente van 2021 overhandigen we dit toekomstplan voor Nederland aan het nieuwe kabinet.”
De dialoog als methodiek
“Ik heb zelf een achtergrond in marketing en communicatie. In mijn rol als communicatieadviseur merkte ik dat ik de maatschappelijke agenda van de Rabobank erg belangrijk vind. Luisteren naar wat onze klanten en leden bezighoudt. Toen er een functie vrijkwam op dit gebied bij het Dialoog Expertisecentrum, heb ik die kans meteen gegrepen.”
“Normaal gesproken voer je een écht gesprek, maar in deze tijd en met zoveel mensen kan dat niet. Alles moest online. Leden, klanten en andere stakeholders konden reageren op stellingen en vragen. Ook was er ruimte om op elkaars inbreng in te gaan. Zeker bij onderwerpen die gevoelig liggen, helpt deze methode mensen om goed naar elkaar te luisteren.”

“De methodiek die we vanuit RaboResearch en het Dialoog Expertisecentrum gebruiken, is de 'Appreciative Inquiry dialoog'.Appreciative Inquiry, of waarderend onderzoek, is een methode waarmee mensen samen werken aan positieve verandering. In dit type onderzoek kijken we vanuit een onderzoekende en waarderende houding naar de werkelijkheid. We stellen constructieve vragen en bespreken de antwoorden. Hiermee krijgen we een duidelijk beeld van hoe de gewenste toekomst eruit moet zien. Je kunt deze methode inzetten voor bijvoorbeeld visieontwikkeling, maar hij is ook erg geschikt om samenwerking te initiëren. Wanneer je verschillende belangen en verschillende perspectieven bij elkaar wilt brengen.”
“We voeren dialogen op lokaal, regionaal, landelijk én internationaal niveau. Je kunt hierbij denken aan een brede dialoog in een bepaald werkgebied, maar ook voor hele specifieke thema’s. De afgelopen jaren zijn er bijvoorbeeld veel dialoogsessies geweest met ondernemers. Waar lopen zij tegenaan? Hoe kunnen we van elkaar leren? Dat zijn de vragen waarmee we dan aan de slag gaan.”
“Bij het Coöperatief Convenant hebben we de Brede Welvaartsindicator gebruikt als startpunt. Deze indicator bepaalt het welzijn van de samenleving op basis van 11 onderwerpen, zoals veiligheid, wonen of sociale relaties. Deze thema’s hebben wij in de dialoog gebruikt als gespreksonderwerpen. Met de antwoorden kunnen we het convenant opstellen en acties en vervolgstappen formuleren.”
Focus op de regio
“Het is belangrijk dat het toekomstplan bestaat uit ideeën uit alle lagen van de samenleving. We zijn echt op zoek naar verbondenheid. De dialoog helpt mensen met verschillende perspectieven en achtergronden het gesprek aan te gaan op een gelijkwaardig niveau.”
“We kiezen er bewust voor om dit regionaal te doen. Iedere regio heeft zo zijn eigen vraagstukken. Als je met concrete uitdagingen aan de slag wil, is de kleinere schaal van de regio een logische keuze. Naast de leden kunnen dan ook bijvoorbeeld gemeenten en scholen hun ervaringen delen. In de regio kun je echt iets betekenen. De Rabobank is dan ook erg betrokken bij lokale initiatieven.”

Hetzelfde thema met verschillende oplossingen
“Huisvesting is een veelbesproken thema in alle regio’s. De beschikbaarheid van woningen is overal een probleem, net als de alsmaar stijgende prijzen. In het buitengebied en in de kleine kernen zie je daarbij wel andere vraagstukken opkomen dan in de stad. Iedereen heeft ook andere ideeën over de oplossing, dat vind ik interessant.”
“Vergrijzing en de problematiek van wonen voor senioren is anders dan voor starters die nadenken over waar zij zich willen vestigen. Kan ik daar wel een huis vinden? En kan ik dat betalen? Je hebt het dan over hetzelfde thema, maar de uitwerking is totaal anders.”
De rol van Rabobank
“Zowel de financiële sector als de samenleving zijn enorm in beweging. En al helemaal tijdens deze crisis. Dat vraagt om afstemming. Vanuit onze missie ‘Growing a better world together’ vinden we het belangrijk de samenleving te vragen wat er op dit moment nodig is.”
“Wat kunnen wij als bank doen om te helpen? We hebben het bij de dialoog specifiek gevraagd. Mensen waren verrast dat wij dit op zo’n grote schaal doen. Ze zien ons in dit proces niet direct als financiële geldverstrekker, maar meer als verbinder. Dat de bank degene is die de problematiek en de vervolgstappen op de agenda kan zetten.”
“Als het gaat om huisvesting bijvoorbeeld, gaat Rabobank in gesprek met gemeenten, provincies en projectontwikkelaars. We werken in de regio’s samen aan nieuwe oplossingen. Bijvoorbeeld door te kijken of we leegstaande winkelpanden kunnen ombouwen tot woningen. Maar ook door na te denken over nieuwe woonvormen en hoe we onze financiële dienstverlening kunnen aansluiten op de behoefte die er ligt.”
“De Rabobank blijft actief in de regio’s om samen stappen te zetten en investeert in projecten en initiatieven die de regio sterker maken. Daarnaast zijn de uitkomsten waardevol voor de productontwikkeling bij de bank. Het geeft ons inzicht om onze diensten te optimaliseren.”
Samen staan we sterk
“Na het aanbieden van het Coöperatief Convenant houdt het niet op. We blijven de dialoog voeren. Ik omschrijf dit altijd als een lemniscaat, een cyclus die continu doorgaat. Het gesprek voeren, inzichten ophalen en doorvertalen naar acties. Daarna begint het gesprek opnieuw. Zijn de acties nog relevant? Welke nieuwe toekomstperspectieven zien we? Steeds meer mensen beseffen zich: je kunt dit niet alleen. Dat geldt ook voor de Rabobank.”