Hoe project Acorn bijdraagt aan nieuwe verdienmodellen voor boeren

Jelmer van de Mortel, Head of Acorn/Innovation Lead

Project Acorn is een nieuw programma van Rabobank om CO2-opslag op grote schaal mogelijk te maken voor kleinere boeren in Afrika, Azië en Latijns-Amerika. Dit gebeurt door een andere manier van landbouw waarmee CO2 wordt opgeslagen in biomassa. Door deze opslag en het verhandelen van de koolstofdioxide krijgen zij toegang tot de groeiende marktplaats van carbon emissies en kunnen deze boeren een nieuwe inkomstenbron ontwikkelen. Het platform gaat eind oktober live.

“Kun jij van een goed idee een schaalbare pilot maken? Een model dat we miljoenen keren kunnen herhalen? En kun jij omgaan met risico’s in een markt die zich nog ontwikkelt, of sterker nog: waar jij bijdraagt aan die ontwikkeling? Want dat zijn de mensen die we nodig hebben om ons project Acorn succesvol te maken en bij te dragen aan de CO2-reductie die meer dan nodig is de komende jaren.”

Jelmer van de Mortel windt er geen doekjes om: zijn ambitieniveau is hoog als  eindverantwoordelijke van Acorn. In dit programma gaat het om de innovatie van CO2-opslag en -handel: “Klopt. Wij hebben als belangrijkste doel om de levenskwaliteit van kleinere boeren in Afrika, Latijns-Amerika en Azië te verbeteren. Dat doe je door duurzamer te boeren. Die transitie kunnen we nu echt in gang zetten met carbon removal units.”

Wat is Project Acorn?

Jelmer legt uit: “Met Acorn verbinden twee universele waarden: geld en CO2. We helpen de boer om een deel van zijn land om te zetten in boslandbouw. Dat betekent dat hij naast maïs ook  bijvoorbeeld ook cashewnoten of mango’s gaat verbouwen. Deze planten halen heel goed CO2 uit de lucht en slaan dat op, ook wel instoten genoemd. Inderdaad, het tegenovergestelde van uitstoten. Dat hebben we hard nodig. Want al stoppen we nu met de CO2-uitstoot, dan verdwijnt niet automatisch alle CO2 van de afgelopen 200 jaar. Dat moeten we weer opslaan, instoten.“

“Als de koolstofdioxide is opgeslagen, dan kun je er bedrag aan verbinden per opgeslagen carbon removal unit. En die waarde is verhandelbaar op de internationale markt. Bijvoorbeeld als vliegtuigmaatschappijen hun footprint willen compenseren. Als de bomen eenmaal volgroeid zijn, kunnen ze minder CO2 opslaan, maar produceren ze wel vruchten. Die zijn weer door de boer te verhandelen. Zo ontstaat gedurende de complete levensloop van die boom een verdienmodel voor de boer. Zowel bij de verkoop van de gewassen en als de CO2 wordt opgeslagen.“

Het principe van project Acorn

Jelmer: “We werken nauw samen met Microsoft. We hebben een platform gebouwd op hun technologie. Op dat platform registreren we de biomassa metingen. Daarmee kunnen we de opgeslagen CO2 berekenen. Die data is eigendom van de boer. Die boer kan de data hopelijk in de toekomst aan andere partijen beschikbaar stellen tegen een vergoeding. Van weerindex-verzekeringen tot kredietwaardigheidsanalyses. Wat ons betreft is dat echt een voorbeeld van coöperatief samenwerken. Wij stellen kennis en technologie ter beschikking, waarmee de boer nieuwe verdienmodellen kan opzetten. Tegelijk bouwen wij de relatie op met de boer en kunnen we als bank op verschillende manieren onze diensten aanbieden.”

Schaalbaarheid

“Ons werk in Acorn is echt een spel van schaalbaarheid. We beginnen net. We hebben een team van 20 mensen en werken met een paar duizend boeren samen. In 2030 willen we samenwerken met 20 miljoen boeren. Dat zijn de kleinere boeren in Afrika,  Latijns-Amerika en Zuid-Oost Azië die verbouwen op minder dan 10 hectare grond.“

“De klanten van Rabobank in Wholesale & Rural vragen ons hoe ze de complete supply chain kunnen verduurzamen. Denk aan importeurs en producenten van gewassen en producten. Van cacao tot koffie, van cashews tot mango’s. Daar bieden we met project Acorn een oplossing voor.”

Pionieren in een nieuwe markt

Om in projecten als Acorn te groeien moet je durven denken in schaal en relatiemanagement. “Deze complete markt is nog in opbouw: je werkt zelf mee aan de groei. Dat betekent dat je echt moet durven denken in schaalbaarheid en achter  je eigen beslissingen staan. In plaats van een project één keer te doen, rol je het meerdere keren uit over verschillende continenten en met verschillende partners. Zonder momentum te verliezen.”

In zo’n relatief jonge en groeiende markt spelen verschillende dynamieken waar je mee om moet kunnen gaan. “Dat klopt. Als bank ben je snel geneigd om het te benaderen vanuit de huidige interne processen, maar dat komt het proces niet altijd ten goede. Het is pionieren. We moeten relaties opbouwen en samen continu kijken hoe we verder gaan.”

Het relatiemanagement is niet alleen met lokale partners, ook binnen de bank zoekt Jelmer de samenwerking. “We bouwen op de kennis en ervaring van Rabo Foundation. Ik vind het bewonderenswaardig wat zij doen. Zij werken al jaren samen met lokale NGO’s en snappen hoe het werkt voor zo’n boer. Met hun kennis kunnen wij onze propositie verstevigen.”

Jelmer popelt om met het platform te starten en verder uit te bouwen. “Op alle vlakken zitten we aan de goede kant. Omdat wij de CO2 verhandelen die ook daadwerkelijk is opgeslagen als biomassa, is het een innovatie op het gebied van carbon removal units. Hier gaat het hele systeem van de carbon emissiehandel op vooruit, de boer heeft nieuwe verdienmodellen en wordt daardoor voor ons als bank nog interessanter. Door die CO2-opslag onderdeel te maken van de systeemtransitie en daar financiële prikkels aan te verbinden. De komende jaren gaan we aantonen dat dit werkt.”

Bekijk in onderstaande video hoe het project in de praktijk werkt

Over Jelmer van de Mortel

Jelmer van der Mortel

Jelmer van de Mortel heeft na zijn studietijd voor het Wereldvoedselprogramma gewerkt in Tanzania en affiniteit gekregen met boeren in ontwikkelingslanden. Terug in Nederland werkte hij als strategieconsultant, met name gericht op de financiële dienstverlening en innovatie. Zijn laatste opdracht was het schrijven van de Internationale Innovatiestrategie van Rabobank. Begin 2020 maakte hij de overstap naar Rabobank om diverse innovatieprojecten te coördineren en te versnellen. Project Acorn is één van die projecten.