De Open Bodem Index maakt duurzaamheid concreet
"De toekomst van het boerenbedrijf valt of staat bij de kwaliteit van de grond waarop zij hun gewassen verbouwen of hun koeien laten grazen." Jeen Nijboer is Themamanager Duurzaamheid Food & Agri. Hij werkte mee aan de ontwikkeling van de Open Bodem Index, een tool waarmee je de kwaliteit van de bodem inzichtelijk maakt. "We maken duurzaamheid concreet. Waar sta je en waar kun je naartoe. Dat geeft boeren toekomstperspectief."
“Een gezonde bodem zorgt voor goede gewasopbrengsten”, legt Jeen uit. “Boeren staan voor een grote opgave als het gaat om een duurzame voedselvoorziening. Er is meer vraag naar voedsel, en consumenten stellen hogere eisen aan hoe dat voedsel geproduceerd wordt. Om hierbij een goede bodemkwaliteit te behouden – ook voor de generaties na ons – moet je weten hoe het ermee staat. De Open Bodem Index maakt dat duidelijk. ”
“De Open Bodem Index is een tool waarmee je de duurzaamheid van de bodem kunt meten. Er wordt gebruik gemaakt van bestaande databronnen, waaronder laboratoriumanalyses, satellietdata en bodemdata. De boeren delen deze data via een machtiging. We combineren die gegevens met informatie over de regio, waterkwaliteit en grondsoort. Dat leidt tot getal dat staat voor de kwaliteit van jouw grond ten opzichte van de meest ideale situatie. Daarna krijg je allerlei aanbevelingen om jouw bodem in topconditie te brengen.”
“Duurzaamheid gaat over de toekomst van je bedrijf. Er zijn veel boeren die willen verduurzamen, maar wanneer dat negatieve invloed heeft op hun inkomsten, dan kan die slag niet plaatsvinden. De Open Bodem Index helpt je om duidelijke doelen te stellen. Je weet precies waar je staat en wat je kunt doen om je situatie te verbeteren.”
Samenwerken aan een duurzame toekomst
De Open Bodem Index is ontstaan uit de samenwerking tussen Rabobank, verzekeraar a.s.r. en waterbedrijf Vitens om bij te dragen aan gezonde landbouwbedrijven, behoud van de waarde van landbouwgrond en een betaalbare grondwaterwinning. “Rabobank heeft zich gecommitteerd aan duurzaamheidsdoelen, de zogenoemde Sustainable Development Goals. Als coöperatieve bank werken we aan oplossingen die goed zijn voor onze klanten, maar ook voor de samenleving en de wereld om ons heen. Bij veel ondernemers keek de bank lange tijd alleen naar wat je opleverde. Hoe meer je produceerde, hoe beter. Tegenwoordig kijken we vanwege duurzaamheid ook naar de manier waarop dat gebeurt.”
“Boeren hebben een essentiële rol als het gaat om natuur en maatschappelijke waarde. Dat noemen we de groenblauwe diensten die ze leveren: de zorg voor de natuur, waterkwaliteit en klimaat. Rabobank kijkt naar welke stappen boeren nemen om hun bedrijf te verduurzamen. Boeren die het goed doen, belonen we, bijvoorbeeld met rentekortingen.”
Toekomstplannen
“Er zijn allerlei sectoren die stappen zetten op het gebied van duurzaamheid. Provincies en waterschappen bijvoorbeeld, stellen subsidies beschikbaar voor bedrijven die inzetten op natuurbehoud, biodiversiteit of waterkwaliteit. Maar hoe maak je dit meetbaar, hoe weet je of de stappen naar duurzaamheid succesvol zijn? Dat is waar de Open Bodem Index een rol speelt. We moeten er dan wel voor zorgen dat veel meer akkerbouw- en melkveebedrijven de standaard gaan gebruiken.”
“De volgende stap is om de Open Bodem Index ook in te voeren in het buitenland. Dat doen we dan vooral in landen waar Rabobank actief is. Nieuw-Zeeland, Australië en Brazilië hebben al aangeven interesse te hebben.”
Met je voeten in de klei
Jeen heeft een agrarische achtergrond. Hij is opgegroeid op een melkveehouderij en zat in zijn beginjaren als accountmanager bij Rabobank regelmatig bij de boer aan de keukentafel. Als Themamanager Duurzaamheid Food & Agri heeft hij nu een sturende rol als het gaat om beleid.
“Mijn achtergrond werkt in mijn voordeel. Ik kan me goed verplaatsen in allerlei soorten mensen. Ik weet wat er speelt in de agrarische sector, hoe de overheid ernaar kijkt én wat de belangen van de bank zijn. Met de rol die ik bij Rabobank heb, probeer ik continuïteit en perspectief te behouden voor de agrarische sector; een sector waar ik oprecht trots op ben.”
“Of ik niet liever met mijn voeten in de klei sta? Boer zijn is natuurlijk nog steeds gewoon het mooiste vak.” Jeen zegt het met een grote glimlach, maar vervolgt serieus: “Maar ik ben een verbinder. Ik zorg ervoor dat mensen elkaars taal gaan spreken, dat is mijn kracht. De Open Bodem Index is hier een voorbeeld van. Het zorgt voor een gemeenschappelijk doel, voor langetermijnperspectief en duidelijkheid over hoe we duurzamer met de natuur om kunnen gaan.”
“Bij Rabobank gebruik ik mijn netwerk om de wetenschap, de bank en de boeren bij elkaar te brengen. De rol die ik had en de ervaring die ik opgedaan heb, had ik nodig om de stap te maken naar waar ik nu zit. Het motiveert me om de Open Bodem Index verder te brengen. Ik ben ervan overtuigd dat ik hiermee uiteindelijk de klant aan de keukentafel verder help.”